سینوزیت یک التهاب در ناحیه‌های سینوسها است که ممکن است به علت عفونت، التهاب یا تراکم مخاط در این مناطق رخ دهد. سینوزها مجموعه‌ای از فضاهای خالی در استخوان‌های صورتی و جمجمه هستند که به طور طبیعی پر از هوا و مخاط هستند. این فضاها بافت‌های لاین داخلی تحت عنوان مخاطوز که مخاط را تولید می‌کند، پوشیده شده‌اند.
علائم سکته مغزی / این هشدارها را درباره سکته مغزی جدی بگیرید
ناحیه سینوس کجاست؟
برای آنکه بهتر بتوانیم درباره مشکل سینوزیت و سر دردهای ناشی از آن صحبت کنیم باید ابتدا بدانیم سینوس کجا قرار دارد.
سینوسها درون استخوان‌های صورتی و جمجمه قرار دارند. در واقع، همهٔ افراد شش سینوس اصلی دارند که عبارتند از:
- سینوس پیشانی (سینوسهای جبه‌ای):
در قسمت جبهه استخوان پیشانی (قسمت بالای بینی و پایین پیشانی) قرار دارد.
- سینوس مکعبی (سینوسهای ماکسیلر):
در قسمت‌های بینی در ناحیه بالای چشم‌ها و پایین چشمک‌ها قرار دارد.
- سینوس سفالی (سینوسهای زیگوماتیک):
در ناحیه خارجی استخوان زیگومات (قسمتی از خط لبه‌ای چشم) و در نزدیکی گوش و قسمت عقبی چشم‌ها قرار دارد.
- سینوس اسکلن (سینوسهای اسکلن):
در قسمت پشتی استخوان میانی چشم قرار دارد.
- سینوس مشکی (سینوسهای مشکی):
در پشت بینی، در بخش پشتی ناحیه بینی قرار دارد.
- سینوس اتویید (سینوسهای اتویید):
در قسمت پشتی استخوان جمجمه، در ناحیه پشت گلوی بینی قرار دارد.
این سینوسها علاوه بر عملکرد هوازی و ترطیب کردن هوا، به وزن کاهش می‌دهند و به ساختار صورت کمک می‌کنند. همچنین، آنها می‌توانند متأثر از التهاب یا عفونت شوند که منجر به سینوزیت می‌شود.
علائم سینوزیت
علائم سینوزیت ممکن است شامل موارد زیر باشند:
درد سر و صورت: اغلب درد سینوزیت به خصوص در ناحیه‌های پیشانی، بینی، گوشها و چشم‌ها رخ می‌دهد. این درد معمولاً به صورت سنکوپی (درد تیز و ناگهانی) یا مزمن (درد مداوم) احساس می‌شود.ترشحات بینی: سینوزیت می‌تواند با تولید بیش از حد مخاط و ترشحات بینی همراه باشد. این ترشحات ممکن است رنگی (زرد یا سبز) و چسبناک باشند.گرفتگی و خستگی: افزایش ترشحات بینی و التهاب در سینوزها می‌تواند باعث گرفتگی و خستگی عمومی شود.افزایش عطسه و کاهش حس بو: افزایش ترشحات بینی می‌تواند باعث عطسه مکرر شود و در برخی موارد، ممکن است حس بو نیز کاهش یابد.تورم و قرمزی: سینوزیت می‌تواند باعث تورم و قرمزی ناحیه پیشانی یا بینی شود.علائم دیگر: ممکن است علائم دیگری نیز شامل تب، لرز، خستگی عمومی و سرفه باشد.در صورت تجربه هر یک از این علائم، مراجعه به پزشک متخصص انتوالوژی (متخصص بیماری‌های گوش، حلق و بینی) توصیه می‌شود.
سر درد سینوزیت چه شکلی است و چه تفاوتی با میگرن دارد
برخلاف حمله‌های کاملا مشخص میگرن، این سردردها معمولا کوتاه‌تر است، حالت تهوع، استفراغ و بیزاری از صدا و نور در آنها کمتر است. این سردردها با گرم گرفتن بهتر می‌شود. نوع دیگری از این نوع سردرد در برخی افراد با خوردن ناگهانی بستنی یا آب سرد در اوج گرما رخ می‌دهد. در این حالت هم گرم کردن دهان و کام به بهبود درد کمک می‌کند اما چرا این نوع سردردها رخ می‌دهد؟
هنوز علت این امر به‌خوبی شناخته نشده است اما نتایج برخی مطالعات نشان می‌دهد تماس ناگهانی با سرما باعث انقباض و تنگ شدن رگ‌ها می‌شود و متعاقب آن گیرنده‌های حسی جدار رگ‌ها که خبر آسیب را به مغز می‌برند فعال شده و باعث درک درد می‌شود. نظریه دیگری نیز بیان می‌کند تحریک پایانه‌های حسی اعصاب که در این منطقه بدون پوشش هستند، مقصر است. در برخی افراد مصرف برخی مسکن‌ها مانند ناپروکسن پیش از مواجهه با سرما از حمله سردرد وابسته به سرما جلوگیری کرده است. به‌طور کلی توصیه می‌شود خصوصا در فصل گرم سال، مصرف مرتب مایعات را داشته باشید و در صورت بروز درد، گرم شدن منجر به گشادی مجدد عروق و احتمالا رفع سردرد می‌شود.
درمان خانگی سینوزیت
- هیدراته کردن بدن؛
مصرف مایعات کافی در روند درمان عفونت‌ها موثر است نوشیدن مایعات زیاد یک درمان ساده و در دسترس برای سینوزیت است. هنگامی که بدن به خوبی هیدراته شده‌باشد، سینوسها مخاط را راحت‌تر تخلیه می‌کنند. در این مرحله استفاده از یک مرطوب‌کننده هوا نیز ممکن است به آبرسانی و تسکین مجاری بینی بیمار کمک کند.
- شستشوی بینی در درمان سینوزیت تاثیر بالایی دارد
شستشوی بینی که به آن شستشوی سینوسی نیز می‌گویند باعث خارج شدن مخاط اضافی از سینوسها و باز شدن گرفتی بینی خواهد شد. انجام شستشوی مرتب بینی در درمان انواع سینوزیت مفید و علائمی مانند گرفتگی بینی، فشار صورت و حتی سردرد را تسکین می‌دهد. برای این کار کافی است که محلول‌های شستشو یا آب مقطر را داخل بینی بریزید تا حفره بینی شسته شود.
- انجام بخور آب داغ جهت بهبود درد سینوزیت؛
ساده‌ترین روش برای بهبود علائم سینوزیت یکی از موثرترین راه‌های درمان سینوزیت، بخور منظم است. برای انجام این کار کافی است که ظرف آبی را بجوشانید و بعد از روی شعله بردارید. سپس یک حوله را روی سر خود قرار دهید و روی ظرف آب داغ قرار بگیرید. استفاده از حدود ۵ گرم از گیاهانی مانند اکالیپتوس یا بابونه برای درمان درد سینوسها مفید است.
- درمان سینوزیت در خانه با سرکه؛
روشی ساده اما موثر ۲ قاشق چای‌خوری سرکه سیب را در یک فنجان آب گرم بریزید. سپس آن را با یک قاشق چای‌خوری عسل مخلوط کنید. این محلول را روزانه سه بار و به مدت پنج روز بنوشید.
- درمان سینوزیت با عسل و سیاه دانه؛
مقوی و درمانگر سیاه دانه ماده مغذی حاوی پروتئین، کربوهیدرات، اسیدهای چرب و ویتامین‌های C، B2، B1 و A و حتی کلسیم و پتاسیم است. این ماده غذایی خاصیت ضد التهابی، آنتی اکسیدانی و ضد درد دارد و به همین جهت در درمان بیماری‌های التهابی و عفونی از آن استفاده می‌شود. برای استفاده از سیاه دانه و عسل باید یک قاشق غذاخوری عسل و یک قاشق مرباخوری سیاه دانه آسیاب‌شده را مخلوط و سپس مصرف کنید. درمان سینوزیت با عسل و لیمو؛ دمنوشی خوشمزه و مقوی لیمو به دلیل داشتن ویتامین C و خواص ضد میکروبی در درمان عفونت‌ها تاثیر بالایی دارد. همچنین لیمو به تقویت سیستم ایمنی بدن کمک می‌کند. برای تهیه این دمنوش باید چند قطره از آب لیمو را با مقدار کمی عسل و آب گرم مخلوط کنید و بنوشید. خوردن این معجون دو بار در روز صبح و عصر، بیماری سینوزیت را تا حد زیادی بهبود می‌بخشد.
- درمان سینوزیت با پیاز؛
استفاده از خواص دارویی خوراکی‌ها پیاز خاصیت ضدباکتریایی دارد که در درمان سینوزیت بسیار عالی است. برای استفاده باید یک پیاز را خرد کنید و در یک قابلمه آب بجوشانید. بعد از ۵ دقیقه جوشیدن پیاز در آب، مقداری از مایع را در لیوانی بریزید و آن را استنشاق کنید. بخور آب پیاز برای بهبود آبریزش بینی و گرفتگی آن عالی است. درمان گیاهی سینوزیت در طب سنتی؛ راهکارهای بی‌خطر و بدون عوارض
پیشگیری از سینوزیت با راهکارهای ساده اما موثر
قبل از بیماری به فکر باشید پیشگیری بهترین روش مقابله با سینوزیت است. ایمن نگه داشتن سینوسها از عفونت کار دشواری نیست. به این منظور رعایت نکات زیر کمک شایانی به افراد می‌کند.
- بعد از استحمام هرگز با موهای خیس در معرض باد سرد یا کولر قرار نگیرید.
- هوای منزل را مرطوب نگه دارید. استعمال دخانیات را به حداقل برسانید.
- مجرای بینی را از مخاط و ترشحات خالی کنید.
- از جارو برقی‌های با فیلتر هوا استفاده کنید.
- در هنگام وزش باد همراه با گرد و خاک حتما از ماسک استفاده کنید.
- در موقعیت‌هایی با آب و هوای خشک از دستگاه‌های بخور در منزل استفاده کنید.
- با این راهکارهای ساده می‌توانید از درگیری سینوسهای خود با عفونت یا التهاب پیشگیری کنید.
- سخن انتهای در مورد نحوه درمان سینوزیت برای درمان قطعی سینوزیت از راهکارهای مختلفی استفاده می‌شود که با توجه به شدت و علت سینوزیت تعیین می‌شوند.
- از راهکارهای موثر در درمان این بیماری عفونی یا التهابی می‌توان به داروهای آنتی بیوتیک، ضد احتقان‌ها و حتی داروهای خانگی مانند دمنوش عسل یا پیاز اشاره کرد.
توجه داشته باشید که اگر به سینوزیت حاد یا مزمن با علائم آزاردهنده مانند سردرد مبتلا هستند، حتما برای درمان و پیگیری روند بهبودی خود به پزشک مراجعه کنید.
