بلایی که استرس بر سر بدنمان می‌آورد/ چطور استرس را کاهش دهیم؟

استرس و اضطراب مقوله‌ آشنای این روزهای بسیاری از ما است؛ به جرات می‌توان گفت اغلب افراد (اگر نگوییم همه) چندین بار دچار فشار استرس شده‌اند. شاید خیلی مواقع از موضوع استرس راحت عبور کنیم اما واقعیت این است که همین استرسی که ساده به زبان می‌آوریم بلاهای زیادی بر سر بدنمان می‌آورد که نادیده گرفتنش خیانت به خودمان است. پس هر چه زودتر خود را آماده کنید تا به جنگ این دشمن خانمان برانداز بروید.

علائم و نشانه ‌های استرس و اضطراب

استرس و اضطراب می ‌تواند علائم جسمی و روحی تولید کند. افراد ممکن است استرس و اضطراب متفاوتی را تجربه کنند. اما علائم شایع آن عبارتند از:

• دل درد
• تیک عصبی
• تنفس سریع
• ضربان قلب سریع
• تعریق زیاد
• لرزش
• تکرر ادرار
• تغییرات اشتها
• انتظار عذاب و عقوبت
• ترس یا عصبانیت
• مشکلات تمرکز
• خشم غیر منطقی
• بی قراری

بلایی که استرس سر بدن می‌آورد

بیایید نگاهی دقیق‌تر به بلاهایی که بعد از هر بار استرس بر سر بدنمان می‌آید، بیندازیم:

• مغز

حتماً نیازی نیست که استرس بسیار شدید را تجربه کنید تا بفهمید چه بلایی بر سر حافظه‌تان خواهد آمد. طبق بررسی‌ها، بین سطوح بالای کورتیزول که همان هورمون استرس است، و از دست دادن حافظه کوتاه مدت در بزرگسالان سالم، رابطه جدی وجود دارد.

• پوست

طبق تحقیقات متوجه شدند زنانی که روز قبل یک یا چند شرایط استرس‌زا را پشت سر گذاشته‌اند، نسبت به زنانی که استرس نداشتند، وعده غذایی بیشتری مصرف کرده و کالری کمتری سوزانده‌اند. این تفاوت می‌تواند به بیش از 5 کیلوگرم در سال برسد.استرس ناگهانی ممکن است موجب شود که بعد از هدایت خون از ناحیه صورتتان به عضلات، که ممکن است در این شرایط به آن نیاز داشته باشید، موقتاً چهره‌ای رنگ پریده داشته باشید.اما استرس‌های خفیف مداوم، در طول زمان می‌تواند موجب پیری سریع‌تر پوست شود. آکنه، بیماری روزاسیا (وضعیتی که در طی آن، برخی از عروق خونی صورت بزرگ شده و گونه‌ها و بینی سرخ می‌شوند) و پسوریازیس به علت انتشار هیستامین و افزایش تولید چربی (در نتیجه آکنه) از مشکلاتی هستند که ناشی از همین استرس‌های هرچند کوتاه اما پایدار خواهند بود.

• قلب

استرس مزمن و حوادث مکرر، هر دو می‌توانند موجب التهاب در عروق کرونر شوند که مسئول حملات قلبی است. افزایش پایدار ضربان قلب در افرادی که دارای استرس مزمن هستند نیز موجب افزایش پمپاژ خون توسط قلب، افزایش خطر ابتلا به فشار خون بالا و سکته‌ی مغزی می‌شود.

• ریه

تنفس سریع یکی از نشانه‌های اصلی استرس است. مطالعات نشان می‌دهد اگر دچار آسم باشید، استرس واقعاً می‌تواند باعث حمله شود. در حالی که افراد مبتلا به آمفیزم می‌توانند مشکل دریافت اکسیژن کافی در شرایط استرس‌زا داشته باشند. نکته مهم دیگر اینکه استرس شما را مستعد التهاب می‌کند، و احتمال بروز حملات آسم را شدت می‌بخشد.

• چاقی

همان‌طور که بسیاری از زنان (و مردان) در سراسر جهان می‌دانند، چاقی ناشی از استرس کاملاً واقعی است. طبق تحقیقات متوجه شدند زنانی که روز قبل یک یا چند شرایط استرس‌زا را پشت سر گذاشته‌اند، نسبت به زنانی که استرس نداشتند، وعده غذایی بیشتری مصرف کرده و کالری کمتری سوزانده‌اند. این تفاوت می‌تواند به بیش از 5 کیلوگرم در سال برسد.

• ایمنی

ثابت بودن در حالت پایدار و بقا، به خصوص برای سیستم ایمنی بدنتان، که می‌تواند به دلیل استرس مزمن سرکوب شود، خسته کننده است. این حالت نه تنها می‌تواند مانع محافظت سیستم ایمنی از بدنتان شود بلکه می‌تواند شرایط بیماری را تشدید کند.

حال که می‌دانید قرار گرفتن در شرایط استرس‌زا تا چه حد می‌تواند بر بدنتان تأثیر سوء بگذارد، بهتر است به دنبال آموختن تکنیک‌های معتبر کاهش استرس باشید. در حقیقت مدیتیشن، یک راه ساده و حمایت گر برای کاهش استرس است. تکنیک‌های مدیتیشن، یوگا و تنفس عمیق را بیاموزید که از نظر علمی نیز ثابت شده که می‌توانند به کاهش وزن، کاهش استرس، و جلوگیری از بیماری‌هایی مانند آلزایمر، سرطان و فشار خون بالا کمک کنند.

راه های کنترل و کاهش استرس و اضطراب شدید

• ورزش ‌کردن

ورزش یکی از مهم ترین راه های کاهش اضطراب است و از بهترین کارهایی است که می توان برای غلبه بر اضطراب انجام داد. در صورتی که با ورزش، بدن تحت فشار جسمانی قرار می گیرد، می‌تواند از فشار و استرس ذهنی خود بکاهد. به طوری که احتمال تجربه کردن اضطراب در افرادی که به طور منظم ورزش می کنند، کمتر است.

• نوشتن در موارد اضطراب و استرس

یکی از راه های کاهش اضطراب، نوشتن در مورد آن است. ثبت آنچه سبب استرس شده است، یکی از راه های کاهش اضطراب است و راه دیگر این است که چیزهایی را که به خاطر آنها، شکرگزار هستید، یادداشت کنید.

• آدامس جویدن

یک تسکین دهنده بسیار آسان و سریع برای اضطراب، جویدن آدامس است. آدامس جویدن سبب می شود که امواج مغزی مشابه امواج مغزی افراد آرام، تولید شود. همچنین آدامس جویدن منجر به ارتقا مناسب جریان خون به مغز می شود.

• گذراندن اوقات در کنار خانواده و دوستان

حمایت اجتماعی از سوی دوستان و خانواده می تواند در گذر از مقاطع پر استرس کمک کند و یکی از راه های کاهش اضطراب است. بخشی از یک شبکه دوستی بودن، به انسان حس تعلق داشتن و با ارزش بودن می دهد که در اوقات دشوار می تواند مفید باشد.

انواع دمنوش برای کاهش استرس

• دمنوش نعنا

برای تهیه‌ی این دمنوش آرام‌بخش باید نعنای تازه را از ساقه جدا کنید، بشویید و در یک لیوان آب جوش داخل قوری بریزید و با حرارت غیر مستقیم دم کنید. می‌توانید از نعنای خشک هم استفاده کنید. در صورتی‌که نعنای خشک استفاده می‌کنید مقدار یک قاشق چایخوری نعنا برای یک لیوان آب جوش کفایت می‌کند.

• دمنوش اسطوخدوس

یکی از دمنوش های گیاهی عالی برای آرامش اعصاب اسطوخودوس است. اسطوخودوس اثرات تثبیت کننده‌ی خلق وخو دارد و باعث کاهش استرس و آرامش اعصاب می‌شود. نام دیگر این گیاه لاوندر است. به دلیل تاثیر زیاد این دمنوش بعضی افراد از دمنوش اسطوخودوس به‌عنوان لورازپام گیاهی یاد می‌کنند.

در مورد استفاده از دمنوش اسطوخودوس یک نکته را به خاطر داشته باشید که این گیاه به‌دلیل کم کردن رطوبت، باعث خشکی مغز می‌شود. پس سعی کنید شب‌ها از آن استفاده نکنید.برای تهیه دمنوش اسطوخودوس به یک لیوان آب جوش که کمی سرد شده است و یک قاشق چای‌خوری اسطوخودوس خشک شده نیاز دارید. اسطوخودوس را داخل آب و روی حرارت غیر مستقیم دم کنید و بعد از صاف کردن میل کنید.

• دمنوش بابونه

دمنوش بابونه ضد تپش قلب، ضد استرس و آرام‌کننده‌ی اعصاب است. اگر جزو کسانی هستید که سر جلسه امتحان استرس دارید به شما توصیه می‌کنیم به جای قرص ضد استرس برای امتحان یک فنجان دمنوش بابونه را جایگزین کنید.

در استفاده از دمنوش بابونه به نکات زیر توجه داشته باشید.

1. دمنوش بابونه دارای طبع گرم است و در افراد با طبع گرم به‌خصوص جوانان مضر است.
2. دمنوش بابونه در سالمندی به‌عنوان یک تقویت کننده موثر در سیستم ایمنی بدن شناخته می‌شود.
3. زنان باردار نباید دمنوش بابونه را در سه ماهه‌ی اول بارداری مصرف کنند.

برای تهیه این دمنوش می‌توانید یک قاشق چای‌خوری بابونه خشک یا مقداری گل بابونه‌ی تازه را با آب جوشیده سرد شده دم کنید. برای دم کردن حتما باید حرارت غیر مستقیم باشد، یعنی قوری را روی کتری در حا ل جوش بگذارید یا روی یک توری بر شعله‌ی گاز قرار دهید. قبل از استفاده هم دمنوش را از صافی رد کنید.

• دمنوش مرزنجویه

بادرنجویه گیاهی از خانواده‌ی نعناییان است که طعم مطلوب و دلپذیری دارد. دمنوش این گیاه برای بی‌قراری و بی‌خوابی بسیار موثر است و می‌تواند علاوه بر کاهش استرس به‌عنوان دمنوش آرامبخش شبانه مصرف شود.

گیاه بادرنجویه سطح کورتیزول خون را کاهش می‌دهد و از این طریق باعث آرامش فرد و حتی فروکش کردن عصبانیت نیز می‌شود.

طرز تهیه دمنوش بادرنجویه

یک قاشق چای خوری بادرنجویه را داخل یک لیوان آب جوش بریزید و روی آن یک نعلبکی قرار دهید. بعد از مدت ۱۰ دقیقه دمنوش آماده است. همچنین مثل دمنوش‌های قبلی می‌توانید آن را با حرارت غیر مستقیم دم کنید.

• دمنوش به

به یکی از میوه‌های خوشبو است که با داشتن انواع ویتامین‌های گروه B و مواد معدنی می‌تواند استرس را کم کند و آرامش را به شما برگرداند. برای استفاده از به می‌توانید میوه یا برگ آن را دم کنید. هر دو خاصیت ضد استرس دارند.برای تهیه این دمنوش باید به را بشویید و رنده کنید. بعد داخل یک سینی یا روی پارچه پهن کنید تا خشک شود. بعد از خشک شدن داخل ماهیتابه بدون روغن تفت دهید تا کمی رنگ آن تغییر کند. سپس آن را داخل شیشه بریزید و در جای خنک نگهداری کنید. هر زمان که خواستید یک قاشق چایخوری از آن را مانند چای معمولی دم کنید.

• دمنوش چای سبز

چای سبز یک داروی ضد استرس گیاهی که خواص دیگر آن ضد التهاب و چربی سوزی است. چای سبز حاوی آنتی اکسیدان و پلی فنول و ال‌تیانین است. پلی فنول و ال‌تیانین موجود در چای سبز باعث کاهش استرس و اضطراب می‌شود.