زندگی رنگی | آیا نمک باعث اضافه وزن و چاقی می شود؟ این سوالی است که در ذهن افرادی که می خواهند وزن خود را کاهش بدهند بسیار پررنگ جلوه می کند؛ اما اگر می خواهید واقعیت را بدانید این مطلب را بخوانید
چرا و چگونه نمک چاق می کند؟
مقدار زیادی نمک سبب ورم کردن و جمع شدن آب در بدن می شود اما آیا روی افزایش وزن اثر می گذارد یا خیر؟ متاسفانه جواب این سوال بله است. در پژوهش استرالیایی، افرادی که پاستا را با سس نمکی خوردند ۱۱ درصد کالری بیشتری نسبت به کسانی که پاستا کمک نمک خوردند، دریافت کردند. باید بدانید نمک اضافی احساس سیری را از بین می برد. پژوهشگران توصیه می کنند اگر می خواهید یک وعده پاستا بخورید باید ۳۰ میلی گرم نمک داشته باشد. پر کردن غذا از نمک اشتها را نیز تقویت می کند و آسیب جدی به سلامت نمی زند، مگر اینکه از مشکلات قلبی رنج ببرید. نمک زیاد فشار خون را در افرادی که مبتلا به هایپرتنشن هستند افزایش می دهد اما یک وعده غذایی نمکی برای فرد سالم با رژیم غذایی متعادل ضرری ندارد. شاید باورش سخت باشد اما خوردن مقدار خیلی کمی نمک خطر ابتلا به بیماری های قلبی را افزایش می دهد.
چاقی با نمک ؛ تاثیرات نمک بر بدن
پژوهشی روی ۷۰۰۰ مرد با فشار خون طبیعی انجام شد. اگر فشار خونتان طبیعی باشد یک برنامه بسیار کم نمک، رنین های (هورمونی است که سبب بروز فشار خون بالا می شود) خون را تقویت می کند. اگر از فشار خون بالا رنج می برید، به میزان نمک مصرفی دقت کنید. افراد با فشارخون بالا به رژیم های کم نمک بهتر واکنش نشان می هند. پس نتیجه می گیریم مصرف نمک زیاد یا کم برای ما دردسر ساز است. نمک دریافتی خود را در حد متعادل نگه دارید تا دچار این مشکلات نشوید. راهنمای رژیم غذایی آمریکا برای افراد ۲ تا ۵۰ سال مصرف نمک را کمتر از ۲.۳۰۰ میلی گرم در روز توصیه می کند. برای بیشتر بزرگسالان یا افراد مبتلا به دیابت، فشار خون بالا یا بیماری های کلیوی نباید بیشتر از ۱.۵۰۰ میلی گرم سدیم در روز شود. البته بیشتر افراد بیشتر از این مقدار یعنی ۳.۳۰۰ میلی گرم استفاده می کنند. غذاهای فرآوری شده و وعده های غذایی رستوران ها اصلی ترین عوامل افزایش مصرف نمک در طول روز هستند. پس درخواست از تولیدکنندگان غذا برای پایین آوردن سطح نمک در غذاهای بسته بندی شده بی دلیل نبوده است. پژوهش ها نشان دادند افرادی که بیشتر به طعم نمک حساس هستند میل بیشتری به خوردن غذاهای چرب دارند و همین مسئله آنها را در خطر چاقی قرار می دهد. نتایج پژوهش های جدید نشان دادند مقدار نمک به کار رفته در یک غذا روی اشتهای فرد اثر می گذارد.
نقش نمک در طعم غذاها
محققان در پژوهشی به بررسی نمک و تاثیر آن روی طعم چربی و اولویت غذایی در افراد پرداختند. این پژوهش بر روی ۴۹ فرد سالم در سنین ۱۸ تا ۵۴ سال انجام شد و از آنها خواستند سوپ های مختلفی را بچشند که هر کدام مقدار متفاوتی چربی در خود داشتند ( از صفر درصد تا ۲۰ درصد ) و میزان نمک نیز در این سوپ ها متفاوت بود ( از بدون نمک تا ۲ درصد ). بعد از خوردن سوپ ها از شرکت کنندگان خواسته شد بگویند کدام سوپ خوشمزه تر بود و دوست دارند آن را بخورند. نتایج نشان داد نمک نقش اصلی در دلپذیری غذا دارد و بیشترین نمره دلپذیری به سوپی داده شده بود که نمکِ زیادی داشت. محققان متوجه شدند این موضوع با مقدار چربی ارتباطی ندارد و هیچگونه تفاوتی در مقدار چربی سوپ ها و میزان دلپذیریشان برای شرکت کنندگان دیده نشد. محققان انتظار داشتند در سوپ های ۵ تا ۱۰ درصد دارای چربی دلپذیری افراد بالاتر باشد اما میزان علاقه در سوپ های صفر تا ۱۰ درصد دارای چربی با هم تفاوتی نداشت. بنابراین محققان دریافتند نمک طعم چربی را خنثی می کند و تاثیر زیادی روی مقدار مصرف غذاهای چرب دارد.
چاقی با نمک ؛ نمک زیاد باعث پرخوری می شود
پژوهشگران تاثیر نمک روی مقدار غذای دریافتی را مورد بررسی قرار دادند. این پژوهش روی ۴۸ فرد سال در سنین ۱۸ تا ۵۴ سال انجام شد. بعد از یک دوره ۶ روزه از شرکت کنندگان در تحقیق خواسته شد در چهار وعده نهار شرکت کنند، نهار شامل ماکارونی طرح دار، سس میشد و سس دیگر با مقداری نمک و چربی بود. پژوهشگران مقدار غذای دریافتی شرکت کنندگان در طول دوره را اندازه گرفتند و از افراد خواستند به مقدار دلپذیری هر غذا نمره بدهند. تیم تحقیقاتی متوجه شد وقتی غذای این افراد نمک پایین و چربی بالا دارد آنها حدود ۱۱ درصد کمتر غذا خوردند اما زمانی که غذایی با نمک و چربی بالا خوردند مقدار مصرفشان افزایش یافت. حتی آنهایی که زیاد به طعم چربی حساس نبودند نیز وقتی غذایشان نمک زیادی داشت بیش از گذشته غذا خوردند. نتایج این پژوهش نشان داد نمک روی فرآیند بیولوژیک بدن ( کنترل اشتها) تاثیر می گذارد. بدن ما یک مکانیزمی بیولوژیکال دارد تا بتواند اعلام کند چه زمانی دست از غذا خوردن برداریم و چربی این مکانیزم را در افرادی که به طعم چربی حساس هستند فعال می کند. به این شکل چاقی با نمک اتفاق می افتد.
با این حال وقتی نمک به غذا اضافه می شود این مکانیزم ها از کار می افتند و فرد مقدار غذای بیشتری می خورد. این کار سبب می شود غذاهای چرب بیشتری بخوریم و به مرور زمان بدن به چربی عادت کند و یا حساسیت نسبت به آن کم شود. در نهایت برای رسیدن به حس سیری باید بیشتر غذا بخورید و وزن بالا می رود. چاقی با نمک ؛ دلایل پرخوری با نمک غذاهای سرشار از نمک و چربی قابلیت تشخیص سیری بدن را دچار اختلال می کنند در نتیجه غذای بیشتری می خورید. اگر کالری زیادی وارد بدن شود چاق می شوید. بنابراین ترکیب چربی و نمک بالا با یکدیگر برای سلامت فوق العاده مضر است. با اینکه مشخص است ترکیب نمک و چربی بالا با یکدیگر سبب افزایش چاقی می شود اما هنوز غذاهای فرآوری شده با میزان نمک و چربی بالا تولید می شود. بسیاری از رستوران ها و فست فودها برای اضافه کردن به طعم غذا از نمک و چربی زیاد استفاده می کنند. شاید بسیاری از شما با خود فکر کنید در طول روز زیاد از نمکدان استفاده نمی کنید در صورتی که نمک و چربی های پنهان را بدون آگاهی از وجودشان هر روز وارد بدنتان می کنید. تولید کنندگان محصولات غذایی فرآوری شده با کاهش استفاده از نمک، کمک بزرگی به کنترل چاقی می کنند. با توجه به اینکه مردم روزانه مقدار زیادی انرژی را وارد بدن خود می کنند، کاهش مصرف نمک تاثیری مثبت روی وزن خواهد داشت. همچنین استفاده از یک برنامه سرشار از نمک سبب آسیب جدی به کبد می شود.