مجمـوع میکرب هـای دهـان و مـواد تراوشی آنها بر سطح دندان ها پلاکهای دندانی را ایجاد می کنـد. پلاکهـای دنـدان عامـل پوسیدگی و بیماریهای دور دندانی هستند. بنابراین برای جلوگیری از پوسـیدگی دنـدان از ترکیب فلوراید در خمیر دندانها و یا از مواد شیمیایی دارای خـواص ضـد میکربـی استفاده می کنند، این مواد اغلب بـدون عـوارض جـانبی نیـستند.
اثـرات ضدمیکروبی گیاه خلال دندان به ترکیبهای اکسیژن دار به خصوص ترکیب های فنلی مربوط میشود.
ماده‌ی موثر چوب مسواک به نام بنزیل ایزوتیوسیاناید است که این جسم پس از ورود چوب مسواک به دهان در بزاق حل میشود. این ماده با یک اتم اکسیژن هیدروژن پراکسید (H2 O2) که از فعالیت میکروارگانیسم های دهان حاصل میشود ترکیب شده و تولید آب معمولی و ترکیب جدید اکسید بنزیل ایزوتیوسیاناید می‌کند. در این عمل اضافه‌ی آب اکسیژنه (هیدروژن پراکساید) موجود در بزاق خنثی شده و آسیب به بافت‌های مخاطی دهان را کاهش می‌دهد.
همچنین دو کومارین طبیعی از میـوه هـای خـلال دنـدان نظیـر خلـین و ویـسناگین موجـب مهـار تولیـد آفـلا توکـسین میشود که نوعی قـارچ اسـت.
از مهم‌ترین ترکیبات ریشه، ساقه و برگ گیاه شامل فلاوونوئیدها، ساپونین، تانن، ترکیبات گوگردی، بنزیل ایزوتیوسیانات، ترکیبات کلراید، فلوراید، کلسیم و سیلیسیم می‌باشد.
همچنین میوه گیاه خلال دندان داری 1% خلین، ویسناگین، گلیکوزید خلول، اسانس (2/0 درصد)، استرول و فلاونوئید است.
کلراید قابل توجه موجود در چوب مسواک به عنوان یک دتر جنت قوی عمل نموده و از ایجاد جرم روی دندانها جلوگیری می‌کند؛ به همین دلیل افرادی که به طور طولانی از چوب مسواک استفاده می‌کنند (بعضی کشورهای عربی مانند عربستان سعودی) اصولاً دندان‌های سفیدی دارند.
