استرس یکی از مشکلاتی است که این روزها افراد زیادی با آن دست به گریبان هستند و شاید بتوان گفت منشا بسیاری از بیماریها همین استرس و فشارهای عصبی است. "دلم آشوب شده" " نگرانم و هیچ دلیلی برای این نگرانی ندارم" " از دلشوره حالت تهوع دارم" این جملات را یا بارها به کار بردهایم و یا اطرافمان کسانی هستند که مکرر از این وضعیت خود گلایه دارند؛ این حالت همان استرس است که وضعیت نرمال روحی و فعالیت روزانه افراد را مختل میکند. حتماً شما هم در طی فعالیتهای روزانه استرس را تجربه کردهاید و متوجه شدید که برای بهبود عملکرد خود ناگزیر به کنترل استرس هستید. امروزه به برکت پیشرفت علم پزشکی، داروهای شیمیایی مختلف و مؤثری برای کنترل استرس موجود است، با این حال مصرف کنندگان این داروها همیشه از عوارض جانبی نگران هستند و حتی در برخی موارد از مصرف ناراضی هستند. اما راه جایگزین دیگری نیز وجود دارد. روش درمان خانگی استرس با تغییر سبک زندگی و استفاده از گیاهان دارویی میزان استرس را کنترل میکند. همچنین اگر استرس و اضطراب مشکل بیخوابی را برایتان ایجاد کرده، توصیه میشود از گیاهان دارویی برای بهبود خواب بهره ببرید. در صورتی که تمایل به مدیریت استرس با روش درمان خانگی دارید، همراه ما باشید تا هرآنچه نیاز دارید در این مقاله بخوانید. میتوانید با متخصص روانشناس گفت و گو کنید.
اگر استرس صبحگاهی دارید حتما این مطلب را بخوانید
درمان خانگی استرس
استرس نوعی احساس طبیعی است که در موقعیتهای تهدیدکننده تجربه میشود و بر فیزیولوژی سیستم عصبی تأثیر میگذارد. برخی از این موقعیتها تحت کنترل ما هستند، یعنی بدون اینکه نیاز به مصرف داروی ضد استرس قوی داشته باشیم و فقط با تغییر شرایط و سبک زندگی و با استفاده از گیاهان دارویی میتوانیم هم از بروز استرس جلوگیری کنیم و هم بر آن غلبه کنیم.
رژیم غذایی سالم
تغذیه صحیح یکی از مهمترین مواردی است که کیفیت زندگی شما را تحت تأثیر قرار میدهد، رعایت رژیم غذایی سالم نهتنها بهعنوان یک عامل پیشگیریکننده از بیماری و مشکل، بلکه در درمان بسیاری مشکلات نیز راهگشا است. شما باید بهطور روزانه از غذاهای سالم که شامل موادی مانند:
- پروتئین
- کربوهیدرات
- چربیهای اشباع نشده
- ویتامین و مواد معدنی هستند، تغذیه کنید.
در صورتی که نیازهای بدن شما از طریق غذا تأمین نشود، باید از مکملها برای تأمین ویتامینها و مواد مغذی استفاده کنید. هنگامی که تحت استرس هستید، رژیم غذایی اهمیت بیشتری پیدا میکند، چون شما در شرایط خاصی هستید که نیاز به مراقبت دارید.
اگر تحت فشار هستید حتماً موارد زیر را رعایت کنید:
- از خوردن غذاهای سرخ شده پرهیز کنید.
- از استعمال سیگار و الکل به دلیل خاصیت اعتیادآوری بپرهیزید.
- مصرف کافئین در درازمدت میزان استرس را افزایش میدهد. پس چای و قهوه زیاد مصرف نکنید.
- از میوهها و سبزیجات تازه به طور روزانه استفاده کنید. زیرا آنتیاکسیدان موجود در سبزیجات و میوهها ترشح هورمونهای مربوط به استرس را به میزان زیادی در بدن کاهش میدهند.
- ویتامینهای گروه B سبب بهبود عملکرد مغز و سیستم عصبی میشوند. پس غذاهای غنی از ویتامین B مانند: غلات سبوسدار، نخود، لوبیا، بادام زمینی، اسفناج، سیب زمینی، موز، تخم مرغ و حبوبات استفاده کنید.
- ورزش کردنورزش یک راهبرد بسیار مناسب برای سلامتی جسم و روح است. بهخصوص اگر ورزش دسته جمعی را انتخاب کنید، در گروه بودن به شما این امکان را میدهد که خود را متعلق به آن جمع حس کنید، با آنها معاشرت کنید و از این طریق عواملی را که سبب استرس شما میشود را فراموش و کنترل کنید. حدس میزنید چه ورزشی را به عنوان روش درمان خانگی استرس به شما پیشنهاد میکنیم؟ واقعیت این است که اصلا فرقی نمیکند چه ورزشی انجام دهید، هر فعالیتی که ضربان قلب شما را بالا ببرد و جریان خون را در بافتهای بدن بیشتر کند، ارتباط با دیگران را افزایش دهد، میتواند در کنترل استرس کمک کند. با این حال چند ورزش به شما پیشنهاد میکنیم.
- پیادهروی
- کوهنوردی
- شنا
- دوچرخهسواری
- یوگا
برنامهریزی و مدیریت زمان
شرایط زندگی خود را بررسی کنید، چه مواقعی استرس دارید؟ چه قدر از این شرایط را میتوانید مدیریت کنید به نحوی که با داشتن برنامهریزی درست عملکرد خوبی داشته باشید، به اهدافتان برسید و از این طریق میزان استرستان کاهش یابد. به طور مثال یکی از موارد استرسزا، امتحان درسی است. بررسی کنید و علت استرس خود را بیابید. اگر در اثر کمکاری در خواندن مطلب دچار استرس میشوید، پیشنهاد میکنم به جای استفاده از قرص ضد استرس برای امتحان، برنامهریزی دقیق و درستی داشته باشید و در نهایت اگر باز هم استرس دارید از درمانهای خانگی با گیاهان دارویی که در ادامه به آن اشاره میکنیم را مطالعه کنید.
البته یادآوری کنم اگر به دنبال روش خانگی کنترل استرس هستید و قصد برنامهریزی برای فعالیتهایتان را دارید، از اهداف دستیافتنی شروع کنید، زیرا برنامههای کمالگرایانه، میزان استرس شما را کاهش نمیدهد و حتی شرایط را برای شما وخیمتر میکند.
برای درمان استرس چه بخوریم؟
داروهای ضد استرس گیاهی، داروهای بیخطر و غیر اعتیادآور هستند و تنها نکتهی مورد اهمیت در مورد آنها عدم استفاده بیش از اندازه است و درصورتی که با دوز مناسب استفاده شوند، عارضهای نخواهند داشت. همچنین خاصیت خواب آوری سبب شده، گیاهان دارویی برای خواب بهتر نیز توصیه شوند. البته اگر تحتنظر پزشک از داروی خاصی برای کنترل استرس استفاده میکنید، نباید بههیچوجه، خودسرانه دارو را قطع کنید و اقدام به مصرف داروی گیاهی کنید. اگر تمایل به قطع داروهای خود دارید، حتماً با پزشک عمومی یا متخصص که در پذیرش ۲۴ آمادهی پاسخگویی به شما هستند، مشورت کنید.
سنبل الطیب (سنبل کوهی)
سنبلالطیب گیاهی بوتهای و چند ساله است که بالغ بر ۲۰۰۰ گونه دارد و گونههای آن برای کاربردهای پزشکی در نواحی مختلف آمریکای شمالی، اروپا و آسیا کشت میشود. سنبل الطیب بعد از خشک شدن به رنگ قهوهای درمیآید و ریشهی آن مورد استفاده قرار میگیرد. به این گیاه علف گربه هم میگویند. علت نام گذاری سنبل الطیب به علف گربه بوی مطبوع آن است، به طوری که گربه این بو را تشخیص میدهد و به سمت آن میرود. این گیاه خاصیت آرامشبخشی دارد بهطوری که مدتزمان به خواب رفتن را تا ۲۰دقیقه کاهش میدهد و در کنترل استرس بسیار مؤثر است. اثرات درمانی این گیاه بهقدری قوی است که از آن بهعنوان قویترین دارو ضد افسردگی و اضطراب نام میبرند. دمنوش سنبل الطیب را هم به شکل تنها و هم به شکل ترکیب با بادرنجویه و بابونه میتوان استفاده کرد.
طرز تهیه دمنوش سنبل الطیب
حدود یک قاشق چایخوری سنبل الطیب کوبیده و خشک شده را داخل یک لیوان آب جوش بریزید و یک نعلبکی روی لیوان بگذارید، بعد از نیم ساعت دم میکشد. حالا آن را صاف کنید و در طول روز به فاصلهی زمانی بنوشید.
برای مصرف این گیاه چند نکته رو در نظر داشته باشید:
مصرف این گیاه را از مقادیر کم شروع کنید. در طول روز چند نوبت و هر بار مقدار کمی بنوشید و به مرور میزان مصرف را افزایش دهید.هنگام کارهایی که نیاز به تمرکز دارد؛ مثل رانندگی یا کار با ماشینآلات از این دمنوش استفاده نکنید. چون ممکن است باعث خواب آلودگی شود.مصرف آن برای خانمهای باردار و شیر ده حتما باید تحت نظر پزشک باشد.
اسطوخودوس
اسطوخودوس یا گیاه لاوندر گیاهی چند ساله است که به شکل بوته میروید و قسمتهای گل آن به شکل سنبله به رنگ قهوهای و بیضی شکل است. قسمتهای گل این گیاه قابل جمع آوری و مصرف است. خاصیت این گیاه کاهش استرس و هیجانات احساسی است و به شکلهای مختلفی قابل استفاده است. میتوان از عرق اسطوخودوس استفاده کرد و یا گلهای خشک آن را داخل پارچهای بالای تخت خود آویزان کنید تا با رایحهی آن آرامش بگیرید. این گیاه را میتوان به شکل دمنوش استفاده کرد و به دلیل خاصیت آرامشبخشی که دارد در صورت استفاده شبانه، خواب آرامی خواهید داشت.
-
طرز تهیه دمنوش اسطوخودوس
یک قاشق غذاخوری از سنبلههای خشک شده گل بنفش اسطوخودوس را به همراه آب داخل قوری بریزید. فقط حواستان باشد آب جوش نباشد و دمایی حدود ۸۰ درجه داشته باشد . سپس حدود ۱۵دقیقه قوری را روی حرارت غیر مستقیم قرار بدهید تا دمنوش آماده شود. البته این دمنوش به دلیل ترکیبات آلکالوئید و فلاونوئید که دارای خاصیت آنتیاکسیدانی است ، طعم تلخی دارد و برای رفع آن میتوانید این دمنوش را با عسل ترکیب کنید و یا با کشمش میل کنید. . اگر تمایل دارید از گیاهان دارویی برای خواب بهتر استفاده کنید، پیشنهاد ما دمنوش اسطوخودوس است. ولی فراموش نکنید در مصرف آن به خصوص در شب اعتدال را رعایت کنید، چون این گیاه خاصیت آرامشبخشی دارد و در صورتی که در شب به میزان بیش از اندازه مصرف شود، روز بعد ممکن است دچار سرگیجه، سردرد و سبکسری شوید.
-
موارد منع مصرف اسطوخودوس
چندگروه از افراد بهتر است از اسطوخودوس استفاده نکنند.
- کسانی که آلرژی فصلی دارند، یا کسانی که به داروهای گیاهی آلرژی دارند.
- کسانی که داروهای اعصاب و روان میخورند، حتما باید توجه کنند، مصرف همزمان دمنوش گیاهی با داروهایشان تداخل نداشته باشد. درصورتی که با مصرف همزمان داروی ضد
- افسردگی و دمنوشهای گیاهی مشکلی برای شما ایجاد شده است، میتوانید با مشاوران آنلاین استرس پذیرش ۲۴ به صورت تلفنی یا اینترنتی مشورت کنید.خانمهای باردار و شیرده هم بهتر است از این دمنوش استفاده نکنند.
بادرنجویه داروی ضد استرس قوی
گیاه بادرنجبویه با نام علمی ملیسا نام گیاهی دارویی درخانوادهی نعناعیان است که قادر است بر دستگاه عصبی تاثیر بگذارد. در موارد استرس و اضطراب فرد ممکن است دچار اسپاسمهای عضلانی شود. در این مواقع، گیرندههای گابا(GABA) با افزایش فعالیت و اختلال در عملکرد انتقال دهنده عصبی که مسئول آرامش هستند، مانع از فعالیت درست سیستم عصبی میشود. همچنین استرس سبب فعال شدن و سپس رها شدن رادیکالهای آزاد در بدن میشود، گیاهان دارویی در این موارد میتوانند آرامش را به بدن برگردانند و یک داروی ضد استرس قوی قلمداد میشوند.
بادرنجویه با ایجاد آرامش عضلانی خاصیت خوابآوری دارد و به تنهایی با به صورت ترکیب با سنبلالطیب میتواند جایگزین قرصهای خواب باشد. درصورتی که دچار بیخوابی ناشی از استرس هستید، میتوانید از روغن بادرنجویه برای مالش عضلات پشت گردن استفاده کنید. اسانس این گیاه از گل و شاخههای تازه و یا خشک و برگهای بادرنجویه، با تقطیر بخار آب یا استخراج شیمیایی تهیه میشود که بوی تازه لیمو و رنگ زرد کمرنگ دارد. همچنین میتوانید از دمنوش این گیاه استفاده کنید. طرز تهیه دمنوش بادرنجویه مانند گیاهانی است که پیشتر به آن اشاره کردیم. یک قاشق چایخوری از گیاه بادرنجویه را داخل آبی که گرم باشد ولی جوش نباشد، بریزید و با حرارت غیر مستقیم دم کنید. استفادهی چند مرتبه از این دمنوش در طول روز در کم کردن علائم استرس بسیار موثر است. این گیاه به صورت قرص و کپسول هم موجود است که معمولا در ترکیبات آن از گیاهان دیگری مثل رازک، سنبل کوهی و بابونه هم استفاده شده است.
-
موارد منع مصرف بادرنجویه:
افرادی که اختلالات تیروئیدی دارندافرادی که دارای گلوکوم یا ورم سیاه هستندو افرادی که دچار ورم پروستات هستندمصرف بیش از اندازه بادرنجویه ممکن است استرس را بیشتر کند. پس بهتر است از دوزهای پایین شروع کنید.
رازک (Hope)
رازک داروی ضد استرس گیاهی است که قدمت صدساله دارد و در تنظیم خوب هم موثر است. این گیاه به دلیل طعم تلخی که دارد، معمولا آن را به همراه سنبل کوهی یا نعنا و یا بابونه مصرف میکنند. برای استفاده از آن مانند گیاهان دارویی که پیشتر اشاره کردیم باید آن را با حرارت غیر مستقیم دم کرده، سپس صاف نمایید و داخل بطری در یخچال بگذارید و روزانه چند مرتبه میل کنید. برای هر یک لیتر آب هم حدود دوقاشق غذاخوری رازک کفایت میکند. بنابر خواص ضد استرس و آرامشبخش، رازک میتواند یک گیاه داروی ضد استرس برای کنفرانس و امتحان پیشنهاد شود.
چه زمانی به پزشک مراجعه کنیم ؟
درمان خانگی استرس برای کسانی که تمایل به مصرف داروی شیمیایی ندارند توصیه میشود. در این مقاله سعی کردیم کاملترین روشهای درمان خانگی استرس را بیان کنیم. امیدواریم روشهای درمان خانگی استرس در کاهش و درمان میزان استرس شما مفید واقع شود. درصورتی که با عمل به این توصیهها بهبودی در وضعیت خود مشاهده نمیکنید، یا اینکه تحت استرس شدید هستیدو یا حتی با مصرف دمنوش گیاهان دارویی حالتان بدتر شد، حتما با پزشک آنلاین اعصاب و روان پذیرش ۲۴ یا به مشاوران آنلاین روانشناسی تماس بگیرید و نسبت به علائم حاد بیتفاوت نباشید.
اولین قدم برای درمان استرس ،درمان خانگی استرس است.