زندگی رنگی| محمّد جواد ظریف خوانساری ۱۷ دی ۱۳۳۸ در خانوادهای مذهبی و متمول در تهران به دنیا آمد. پدر و پدربزرگش از تجار اصفهان بودند.
پدربزرگش از بانیان مسجد اعظم قم و مسجد هامبورگ و پدرش عباسعلی ظریف خوانساری از شعرای اصفهان، فردی خیر و به گاوصندوق علما معروف بود.
مادرش عفت کاشانیپور نیز فرزند یکی از بازرگانان کاشانی مستقر در تهران بود.
خانواده ظریف ابتدا در محله ملک اصفهان ساکن بودند و سپس به تهران نقل مکان کردند.
او تحصیلات مقدماتی را از سال ۱۳۴۵ تا ۱۳۵۵ در دبستان و دبیرستان علوی تهران انجام داد.
ظریف در سال ۱۳۵۵ با ویزای دانشجویی به ایالات متحده آمریکا رفت و از سال ۱۳۵۵ تا ۱۳۵۶ دیپلم خود را در سانفرانسیسکو گذراند و به ترتیب در سالهای ۱۳۶۰ و ۱۳۶۱ مدرک کارشناسی و کارشناسی ارشد روابط بینالملل را از دانشگاه ایالتی سانفرانسیسکو دریافت کرد. سپس به ایالت کلرادو نقل مکان کرد و در سال ۱۳۶۳ مدرک کارشناسی ارشد مطالعات بینالملل را از دانشکده مطالعات بینالملل جوزف کوربل، دانشگاه دنور اخذ کرد و پس از آن تحصیلات خود را در مقطع دکترا ادامه داد.
ظریف فعالیت شغلی خود را از سال ۱۳۵۷ به عنوان مشاور سرکنسولگری ایران در سان فرانسیسکو آغاز و تا سال ۱۳۵۹ در این جایگاه فعالیت کرد. او در فاصله سالهای ۱۳۵۹ تا ۱۳۶۱ مشاور سیاسی، رایزن و کاردار نمایندگی ایران در سازمان ملل بود. وی دوره سربازی خود را نیز به صورت امریه، در وزارت امور خارجه و نمایندگی ایران در سازمان ملل متحد، سپری کرد.
پس از گذراندن آزمون جامع دکترا در ۱۳۶۴، اداره مهاجرت ایالات متحده، روادید محمد جواد ظریف را باطل کرد و او سه سال بعد از راه دور، تحصیلات خود را تکمیل و دکترای حقوق و روابط بینالملل را در سال ۱۹۸۸ از دانشگاه دنور دریافت کرد.
ظریف در تابستان ۱۳۵۸ از طریق خواهرش با مریم ایمانیه آشنا شد. آنها در ایران با هم ازدواج کردند، اما پس از آن به نیویورک نقل مکان کردند. هردو به زبان انگلیسی مسلط هستند.
ظریف دو فرزند دختر و پسر دارد که در آمریکا متولد شدهاند. پسر وی مهندسی برق خوانده و دارای فوق لیسانس مدیریت است و دخترش نیز دارای مهندسی معماری داخلی است. هر دو فرزند وی ازدواج کردهاند.
فرزندان وی به همراه همسرانشان در طول مدت تصدی وزارت امور خارجه ایران، در تهران سکونت داشتند و بنابر اظهارات خود وی، شاغل در ادارات دولتی نبوده و به کار آزاد مشغول میباشند. وی دارای دو نوه از فرزندان خود است.