سنگ کلیه یا سنگهای کلیه به تودههای سخت و فرمتهای معدنی اطلاق میشود که در داخل کلیهها (اعضای اصلی سیستم ادراری بدن) تشکیل میشوند. این سنگها ممکن است در هر قسمت از سیستم ادراری، از جمله کلیهها، ادراردهندهها (اورترها)، مثانه و ادرار راهها تشکیل شوند. سنگ کلیه از ترکیبات مختلفی تشکیل میشود، اما بیشترین سنگهای کلیه از کلسیم استرات (کربنات و اکسالات)، اکسالات آمونیوم و فسفات است.
علل تشکیل سنگ کلیه ممکن است شامل:
غلظت زیاد املاح معدنی در ادرار، که میتواند به دلیل تغذیه نامتعادل یا مشکلات متابولیکی ناشی شود.کاهش مقدار مایعات در بدن که منجر به غلظت بیشتر املاح در ادرار میشود.عوامل ژنتیکی و تاریخچه خانوادگی.التهابات مزمن سیستم ادراری.عوامل محیطی مانند آب و هوا و آلودگی هوا و آب.علائم سنگ کلیه ممکن است شامل درد شدید در منطقه پایین شکم و کمر، سوزش هنگام ادرارکردن، خون در ادرار، تب و لرز، تهوع و استفراغ، ادرار کم و پراکنده، و احساس فشار و تپش در ناحیه کلیه باشد.
درمان سنگ کلیه بستگی به اندازه و نوع سنگ و وضعیت بیمار دارد. در برخی موارد، تجویز داروها و تغییرات در رژیم غذایی میتواند کمک کننده باشد. در سنگهای بزرگتر و مشکلساز، ممکن است نیاز به روشهای دیگری مانند لیتوتریپسی (شکستن سنگ با استفاده از امواج صوتی)، لیتوتریپسی ازمایشگاهی (شکستن سنگ با روشهای غیرجراحی) یا جراحی داشته باشد. بهترین روش درمان توسط پزشک متخصص تعیین خواهد شد
برای دفع سنگ کلیه چه چیزی بخوریم؟
برای دفع سنگ کلیه و کاهش خطر تشکیل سنگهای جدید، میتوانید تغییراتی در رژیم غذایی خود ایجاد کنید. در ادامه، برخی از مواردی که میتوانند در کاهش سنگ کلیه کمک کنند، ذکر شده است:
مصرف مایعات بیشتر:
مصرف مقدار کافی آب و مایعات در طول روز میتواند به کاهش غلظت املاح در ادرار کمک کند و احتمال تشکیل سنگ کلیه را کاهش دهد. آب معمولی، بهترین گزینه است. همچنین میتوانید از آب لیموناد، آب هندوانه، و عصارههای میوههای خنککننده دیگر استفاده کنید.
مصرف منابع کلسیم معقول:
در مواردی که سنگ کلیه از کلسیم تشکیل میشود، نیاز است که میزان مصرف کلسیم مناسب و معقول باشد. مصرف مقدار مناسبی از محصولات لبنی کم چرب، مثل شیر، دوغ و ماست، منابع عالی کلسیم هستند.
محدودیت مصرف سدیم:
مصرف زیاد سدیم (نمک) میتواند باعث افزایش غلظت املاح در ادرار شود و تشکیل سنگ کلیه را تسریع کند. بنابراین، توصیه میشود که مصرف نمک را کاهش دهید و غذاهای آماده و پرنمک را به حداقل برسانید.
مصرف مقدار مناسب مواد غذایی کمچرب:
برخی از سنگهای کلیه ممکن است با عواملی مانند چربیهای غیرطبیعی در بدن و اضافه وزن مرتبط باشند. بنابراین، مصرف مواد غذایی کم چرب و پرورش وزن مناسب میتواند مفید باشد.
مصرف مقدار مناسب مواد غذایی حاوی پتاسیم:
مصرف مواد غذایی غنی از پتاسیم میتواند به کاهش خطر تشکیل سنگ کلیه کمک کند. برخی از منابع خوب پتاسیم شامل موز، خرما، مرغ، هویج، سبزیجات تازه و غلات میشوند.
نکته مهمی که باید به آن توجه کنید این است که قبل از ایجاد تغییرات در رژیم غذایی خود، بهتر است با پزشک یا متخصص تغذیه مشورت کنید. آنها میتوانند شما را با توجه به وضعیت شخصیتان و نوع سنگ کلیه، رژیم غذایی مناسبی را توصیه کنند