با شروع فصل تابستان و افزایش دما معضل گرمازدگی گریبان بسیاری از مردم را می‌گیرد و این موضوع گاهی آنقدر خطرناک است که می‌تواند جان فرد بگیرد.
گرمازدگی چیست؟
گرمازدگی (به انگلیسی: Heatstroke) یا همچنین به طور عامیانه به آن سوختگی از گرما نیز گفته می‌شود، یک حالت جدی و پتانسیل‌دار برای زندگی تهدید کننده است که به عنوان نتیجه‌ای از بیش‌افزایش دمای بدن بیش از حد طبیعی (تقریباً ۴۰ درجه سانتیگراد یا ۱۰۴ درجه فارنهایت) برای مدت زمان طولانی در دمای محیط بالا رخ می‌دهد. این شرایط می‌توانند باعث آسیب به اعضا و عملکردهای بدنی شوند و در موارد شدید می‌توانند به مرگ منجر شوند.
علل اصلی گرمازدگی شامل انجام فعالیت‌های ورزشی سنگین در هوای گرم، قرارگیری در محیط‌های بسته و دمای بالا بدون هوا‌رسانی مناسب، نقصان مایعات بدن و ناتوانی در تنظیم درجه حرارت بدن توسط سیستم تنظیم حرارتی مرکزی بدن است. عوامل خطرزا شامل سن بالا، بیماری‌های مزمن مانند دیابت، بیماری‌های قلبی، چاقی و مصرف برخی داروها می‌باشد.
علائم گرمازدگی
علائم و نشانه‌های گرمازدگی شامل دمای بدن بالا (بیش از ۴۰ درجه سانتیگراد یا ۱۰۴ درجه فارنهایت)، تعریق شدید، سردرد، تشنگی شدید، تهوع و استفراغ، خستگی و ضعف عمومی، سرگیجه، تاری دید و تشنگی نمی‌شود. در موارد شدید‌تر ممکن است نشانه‌های دیگری مانند تشنج‌ها، تغییر رنگ پوست و تنفس سریع و شدید نیز دیده شود.
چه راه های برای پیشگیری از گرمازدگی وجود دارد ؟
مقدار زیادی آب خنک بنوشید. حتی‌الامکان زیر تابش مستقیم آفتاب نمانید. زیر نور آفتاب از کلاه نقاب‌دار یا چتر استفاده کنید. بطری آب به همراه داشته باشید. ترجیحاً بین ساعت های ۱۱ صبح تا ۱۵ عصر، بیرون نروید. غذای چرب و سنگین نخورید.خاکشیر خنک با شربت آب لیمو بخورید.مرتب دوش آب سرد بگیرید.
از عینک آفتابی مناسب استفاده کنید. پوستتان را مرتب با آب خنک کنید.
گرمازدگی کودکان
گرمازدگی در کودکان یک وضعیت جدی و قابل تهدید برای سلامتی آنهاست. کودکان از بین نوزادان و نوجوانان به خاطر سیستم تنظیم حرارتی بدن نسبتاً ضعیف‌تر، در معرض خطر بیشتری قرار دارند. در مواجهه با دماهای بالا و محیط‌های گرم، بدن کودکان نسبت به بزرگسالان نسبتاً سریعتر و با خطر بیشتری به گرمازدگی واکنش نشان می‌دهد.
- عواملی که می‌توانند ریسک گرمازدگی در کودکان را افزایش دهند عبارتند از:
سن کودک: نوزادان و کودکان کوچکتر دارای سیستم تنظیم حرارتی ناکافی هستند و در معرض خطر بیشتری قرار دارند.مدت زمان بالای قرار گرفتن در محیط گرم: طولانی بودن زمان قرار گرفتن در هوای گرم بدون استراحت و خنک شدن مناسب می‌تواند به گرمازدگی منجر شود.فعالیت بدنی: ورزش‌های سنگین و فعالیت‌های بدنی در هوای گرم می‌توانند خطر گرمازدگی را افزایش دهند.آب نوشیدن ناکافی: کودکان نسبت به افزایش نیاز به مایعات در مواجهه با دماهای بالا هستند. کمبود مایعات می‌تواند خطر گرمازدگی را افزایش دهد.علائم و نشانه‌های گرمازدگی در کودکان ممکن است شامل موارد زیر باشد:
تب بالا (بیش از ۳۸ درجه سانتیگراد)تعریق شدیدسردرد و سرگیجهضعف و خستگی شدیدتهوع و استفراغتنفس سریع و سطحیپوست خشک و کشیدهتشنگی شدید و کمبود ادراراگر فکر می‌کنید کودک شما ممکن است گرمازده شده باشد، به سرعت اقدامات زیر را انجام دهید:
منتقل کردن کودک به محیط خنک و سایه‌دار.برداشتن لباس‌های اضافی و تنگ کودک.شستشوی بدن کودک با آب خنک یا استفاده از سرد کردن بستر بدن با منبع یخ یا سرداکسیوار.ارائه مایعات سرد به کودک برای ترشح تعریق و جبران مایعات از دست رفته.حتماً به پزشک مراجعه کنید یا تماس با پزشک خود برقرار کنید تا در صورت لزوم درمان اضطراری صورت بگیرد.مهم است که همواره در دوران هوای گرم به کودکان مراقبت کافی شود و اقدامات لازم برای جلوگیری از گرمازدگی انجام شود.
چطور به فر گرمازده کمک کنیم
اگر فردی به شدت گرمازده شد، باید بلافاصله به محیط خنک و خنک‌تر منتقل شود، لباس‌های اضافی بردارده شود، بدن با آب خنک شستشو داده شود و تلاش برای سرما بخشیدن به بدن با استفاده از پارچه مرطوب انجام شود. همچنین باید به طور فوری از خدمات پزشکی حرفهای استفاده کرد. گرمازدگی یک وضعیت اورژانسی است و نیاز به مداخله پزشکی فوری دارد
