خبرملت: در سال های اخیر همراه با افزایش قیمت مسکن در سراسر کشور، قیمت اجاره خانه نیز افزایش شدید پیدا کرده است. قیمت اجاره خانه هر ساله درصد قابل توجهی افزایش پیدا میکند. امسال نیز قیمت اجاره خانه افزایش یافت. با این حال یک نماینده مجلس میگوید قیمت اجاره خانه از اواسط مردادماه کاهشی شده است.
بازار اجارهنشینها در کل کشور با «تب ۳۸درجه» روبهرو شد. شاخص اجاره مسکن طی ۵ماه اول امسال بهطور میانگین ۳۸درصد نسبت به ۵ماه اول سال گذشته افزایش پیدا کرده است. این میزان رشد هزینه اجارهنشینی، بیش از ۲برابر «تورم تاریخی در این بازار کشوری» است و همچنین ۹/ ۱برابر «سقف مصوب دولتی» است.
بررسیها در ارتباط با دلیل اصلی صعود تب تورمی اجاره مسکن در کشور به شناسایی یک عامل مهم و موثر در این زمینه منجر میشود. این عامل مهم «تورم عمومی» یا تغییرات شاخص قیمت مصرفکننده در میانه تابستان است. ثبات ماهانه تورم عمومی در تیرماه خود را در شکل کاهش تورم ماهانه اجاره مسکن و افت خفیف تب اجارهبها در این ماه نشان داد. تغییرات ماهانه شاخص قیمت مصرفکننده (تورم عمومی)، در تیرماه بدون تغییر نسبت به خرداد ماه 2درصد بود؛ این موضوع خود را در تورم اجاره مسکن کشور نیز منعکس کرد به این ترتیب که ثبات شاخص قیمت مصرفکننده در تیرماه، منجر به افت خفیف تب اجارهبها و ثبت تورم ماهانه 4/ 2 درصدی در این ماه شد؛ در حالی که در خردادماه این میزان 6/ 2درصد بود. اما همزمان با رشد شاخص قیمت مصرفکننده در مردادماه و ثبت تورم عمومی 4/ 2 درصدی، تورم ماهانه اجاره نیز یک واحددرصد صعود کرد و 3/ 3درصد شد.
محرز است در وضعیت فعلی که سایر بازارها در شرایط ثبات نسبی قرار دارند و حتی در بازار معاملات خرید و فروش واحدهای مسکونی، بهای پیشنهادی بخش قابلتوجهی از فایلهای عرضهشده به بازار تا حدی افت کرده است، تنها عامل اصلی، هدایتکننده و جهتدهنده به روند تورم اجاره مسکن در کشور همان فاکتوری است که بیشترین تاثیر را در تغییرات هزینه اجاره مسکن دارد.
این عامل تورم عمومی است که در کنار تورم مسکن، مهمترین عامل تغییرات هزینه اجارهنشینی در کشور است.
چرا که تغییرات قیمت مسکن یا همان تورم مسکن نیز به نوعی تابعی از تورم عمومی است. هم بررسیهای «دنیایاقتصاد» و هم دیدگاههای کارشناسان و فعالان بازار مسکن، نشان میدهد مهمترین فاکتور اثرگذار بر تغییرات اجارهبها همان تورم عمومی است.
در کنار تورم عمومی، افزایش مستمر قیمت مسکن و جهشهای رخ داده در نرخ فروش واحدهای مسکونی از سال 97 به بعد منجر به افزایش فاصله متعارف بین سطح قیمت و اجارهبهای واحدهای مسکونی شد. یک دماسنج مهم بازار مسکن، نسبت قیمت به اجارهبهای مسکن یا همان نسبت P بهR است. میانگین تاریخی این نسبت حول و حوش 17 است. اما در سالهای جهش، این میزان تا بیش از 35 واحد نیز رسید. هماکنون نسبت P بهR به 21 رسیده است و هنوز با میانگین تاریخی و همچنین کف ایدهآل این نسبت که عدد 15 است فاصله دارد. این موضوع یکی از دلایلی است که در کنار تورم عمومی، صعود تورم اجاره در شرایط ثبات قیمت مسکن را توجیه میکند.
از سوی دیگر، سیاست نرخگذاری دستوری در بازار اجاره، امسال برای چهارمین سال متوالی، تکرار شد. بر اساس این سقفگذاری دستوری، نرخ مجاز افزایش اجارهبها برای موجرها در کشور 20درصد اعلام شد. اما نه امسال و نه سالهای قبل، در هیچ سالی، بازار از این نرخ تبعیت نکرد. نهتنها بازار از این نرخ به دلیل فاصله قابلتوجه با نرخ تورم عمومی تبعیت نکرد که بخشی از سرمایهگذارهای ملکی به دلیل نگرانی از دردسرهای ناشی از اجارهداری در کنار بازدهی غیرمطلوب، از عرضه واحد مسکونی خود به بازار اجاره خودداری کردند.
همین اقدام در برخی موارد، کاهش عرضه به بازار و در نتیجه افزایش سرعت رشد اجارهبها را به همراه داشت. با این حال، فاکتور و عامل اصلی صعود اجارهبها در وهله اول همان تورم عمومی است.تورم نقطه به نقطه 38 درصدی اجاره مسکن در مردادماه امسال نسبت به تورم سالانه اجاره مسکن در سال گذشته (یکسال 1401) نیز بالاتر است. سال گذشته، میانگین تورم اجاره مسکن در کشور حول و حوش 35درصد بود اما در مردادماه هزینه اجارهنشینی نسبت به مرداد سال قبل 38درصد افزایش یافت.
به این ترتیب، هم به لحاظ تغییرات ماهانه، هم از نظر تورم نقطه به نقطه و هم از نظر مقایسه با تورم سالانه اجاره مسکن پارسال، شرایط فعلی بازار اجاره، وضعیتی با تب بالا محسوب میشود و نشاندهنده سختتر شدن شرایط برای مستاجرها نسبت به ماهها و سال گذشته است.
نماینده مجلس: اجاره خانه کاهشی شده است
عضو کمیسیون عمران مجلس اظهار داشت: طبق گزارشهای ارائه شده از سوی دولت اجاره خانه از اوسط مرداد ماه کاهشی بوده و به طور کلی در سراسر کشور به طور میانگین تا 15 درصد اجارهبها کاهش پیدا کرده است.
اقبال شاکری در گفتوگو با خبرنگار اقتصادی ایلنا درباره تعیین تکلیف وام 200 تومانی ودیعه مستاجران که ابتدای تابستان و آغاز فصل نقل و انتقالات مستاجران در مجلس مطرح شد اما تا امروز که چند روز از شهریور و ماه پایانی تابستان گذشته به تصویب نهایی نرسیده و طبق گقته وزیر اقتصاد شورای نگهبان طرح مورد نظر را تایید نکرده، اظهار داشت: متاسفانه وام ودیعه 200 میلیون تومانی مستاجران هنوز ابلاغ نشده و روز گذشته – سه شنبه هفتم شهریورماه- آخرین اصلاحات آن انجام شد.
وی در پاسخ به این سوال که این طرح با دو فوریت در مجلس مطرح شد چرا در فصلی که مستاجران به این وام نیاز ضروری دارند، نهایی و ابلاغ نشد، گفت: این طرح با وجود اینکه دو فوریتی بوده نهایی شدن این مدت زمان طول کشیده و اگر دو فوریتی نبود چه میشد و چه اتفاقی برای سایر موضوعات که قید فوریت ندارد، میافتد.
این عضو کمیسیون عمران مجلس ادامه داد: حقیقتا به این رفت و برگشتها به طرحها و لوایحی که قید فوریت دارند، کمتر توجه میشود. ما گمان میکنیم وقتی طرحی در مجلس به تصویب میرسد، کارش تمام میشود در صورتی که این رفت و برگشتها برای نهایی شدن آن بعضا دو ماه زمان میبرد.
وام اجاره خانه کی پرداخت میشود؟
شاکری با بیان اینکه امیدواریم در هفته آینده این قانون نهایی شود، افزود: مساله دیگر اجرای وام 200 میلیون تومانی پس از ابلاغ، اجرای آن در سیستم بانکی است و تمام داد و بیدادهای مجلس بر سر بانکها بر سر همین موضوع است که چرا وام به مستاجران پرداخت نمیشود.
وی با تاکید بر اینکه مجلس اختیاری در اجرای این قوانین ندارد، گفت: در صورت عدم اجرای قوانین مجلس تنها میتواند تذکر دهد و اهرم اجرایی دست دولت است. با رییس بانک مرکزی، وزیر اقتصاد، رییس سازمان برنامه و بودجه در این باره دهها بار جلسه برگزار کردیم و مطمئن هستم که هر روز هم حداقل 3 نماینده در این باره صحبت و گلایه میکند اما نمایندگان مجلس غیر از تذکر کاری دیگری نمیتواند انجام دهد.
این عضو کمیسیون مجلس با اشاره به گزارش دولت به مجلس درباره روند اجارهبها در تابستان امسال تاکید کرد: طبق گزارشهای ارایه شده از سوی دولت اجارهبها از اوسط مرداد ماه کاهشی بوده است و به طور کلی در سراسر کشور به طور میانگین تا 15 درصد اجارهبها کاهش پیدا کردهاست.
شاکری تاکید کرد: مهمترین عامل در کاهش اجارهبها برخورد با مشاوران املاک متخلف و قیمت ساز بوده و همین برخورد با متخلفین و تشدید نظارت از نظر روانی در کاهش قیمتها در بازار مسکن اثرگذار بوده و این اثرگذاری در مناطق و محلاتی از جمله پردیس مشهود است.
پشت بام نشینی به جای اجاره خانه؟
نایب رییس اتحادیه مشاوران املاک تهران اظهار داشت: پشت بام خوابی و اجاره اشتراکی در آپارتمان حتی در مناطق پایین شهر تهران دیده نشده است و به طور قطع این مورد در نقاط بالا شهر تقاضایی ندارد.
داود بیگینژاد در گفتوگو با خبرنگار اقتصادی ایلنا درباره گزارش مرکز پژوهشهای مجلس شورای اسلامی مبنی بر شیوع 8 شکل بیخانمانی بهعنوان پدیده «بدیل اجارهنشینی» در شهرها از جمله پشتبام خوابی، موتورخانه خوابی، ماشینخوابی، گورخوابی، شغلگزینی سرپناهجویانه، همخانگی دو یا چند خانواده در یک واحد مسکونی و خانه به دوشی اظهار داشت: در بین این موارد اعلام شده مورد خانههای اشتراکی از قدیم بوده و موضوع جدیدی نیست و باید توجه داشت خانههای اشتراکی در آپارتمان اتفاق نمیافتد.
وی با تاکید بر اینکه تاکنون گزارشی درباره اجاره اشتراکی در آپارتمان گزارش نشده است، ادامه داد: اجاره اشتراکی خانههای مستغلاتی و دربستی موضوع رایجی است و از گذشته این تقاضا وجود داشت و امروز هم این تقاضا وجود دارد و شاهد زندگی اشتراکی خانوار در خانههای دربستی هستیم و در آینده هم این درخواست حذف نمیشود.
نایب رییس اتحادیه مشاوران املاک تهران با تکذیب موارد اعلام شده در این گزارش گفت: پشت بام خوابی و اجاره اشتراکی در آپارتمان حتی در مناطق پایین شهر تهران دیده نشده است و به طور قطع این مورد در نقاط بالا شهر تقاضایی ندارد.
بیگینژاد تاکید کرد: اجاره اشتراکی دو شخص در یک واحد آپارتمان وجود دارد اما تقاضایی برای اجاره اشتراکی دو خانوار در یک واحد آپارتمان نداشتیم و اگر این موضوع دیده شود سریعا این مورد را گزارش میدهند.
جدول اجاره خانه در مناطق مختلف تهران
اجاره خانه در مناطق مختلف تهران متفاوت است. مثلاً اگر مبلغ ۲۰۰ میلیون تومان برای رهن (پول پیش) در نظر گرفته اید و توانایی پرداخت اجاره بهای ماهیانه ۴۰ میلیون تومان را دارید به این منطقه فکر کنید. با مبالغ ذکر شده می توانید یک واحد ۷۰ متری ۱۰ سال ساخت در الهیه اجاره کنید.
همچنین اجاره یک واحد ۵۵ متری ۱۲ سال ساخت ۶۰۰ و پرداخت ماهیانه ۳۰ میلیون تومان برایتان آب می خورد.
در ادامه قیمت اجاره خانه در برخی مناطق تهران را بر اساس گزارش سایت اقتصادآنلاین مشاهده میکنید: